Đề cập đến những điểm đặc biệt về lễ hội trong các hành trình du lịch Tây Bắc nói chung, du lịch Sapa nói riêng, hẳn du khách nào cũng ấn tượng với nhiều lễ hội địa phương khá độc đáo. Nếu như bạn đã từng cảm thấy thú vị khi nghe về lễ hội cướp vợ của dân tộc Mông thì chắc chắn bạn cũng sẽ cảm thấy rất ấn tượng, về một lễ hội khác của dân tộc tộc thiểu số là Lễ hội Trùm chăn của người Hà Nhì ở Bát Xát.
Theo kinh nghiệm du lịch Sapa nói riêng, hay về vùng cao miền Bắc nói chung, quả thực hầu như mọi du khách đều bị hấp dẫn mạnh mẽ, bởi những nét đặc biệt trong phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số ở những vùng này. Nhất là các lễ hội mang đậm bản sắc dân tộc của họ. Một trong số những lễ hội nổi tiếng được khá nhiều du khách mong mỏi tham dự đó là lễ hội trùm chăn của người Hà Nhì.
Lễ hội trùm chăn là một cái tên khá trừu tượng và kích thích trí tò mò của khách du lịch. Đây là lễ hội được tổ chức để cúng các vị thần gió, thần đất và được tổ chức vào ban đêm trong suốt 3 ngày vào tháng 6 âm lịch.
Lễ hội này không chỉ mang một ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân tộc Hà Nhì, mà còng là dịp để thanh niên trong làng tìm thấy một nửa của nhau. Lễ hội trùm chăn cũng gồm có hai phần giống như các lễ hội khác của phần đông các dân tộc thiểu số, đó là phần lễ và phần hội. Nếu như phần lễ được tổ chức trang nghiêm với rất nhiều ngi thức và đầy đủ đồ cũng theo phong tục, thì phần hội lại được tổ chức cực kỳ sôi động và náo nhiệt.
Theo kinh nghiệm du lịch Sapa, phần lễ trong lễ trùm chăn luôn được bắt đầu với khâu chuẩn bị đồ cũng rất kỹ càng. Thông thường đồ cúng sẽ bao gồm 1 bát thịt trâu luộc, 5 cái bánh dày, 1 bát nước gừng pha loãng và 4 cái chén nhỏ để trước bàn thờ. Lễ cúng này cũng thường được chủ trì bởi một thầy cúng đứng tuổi ở nhà dân hoặc ngôi nhà ở rừng cấm chuyên dùng để tổ chức lễ. Tùy theo địa điểm tổ chức mà các nghi lễ truyền thống sẽ lần lượt được thực hiện theo đúng bài bản đã có từ ngàn xưa.
Sau khi phần lễ đã kết thúc, người dân sẽ chuẩn bị cho phần hội và thụ lộc. Mọi người phải thụ lộc cho đến khi đã hết phần đồ cún. Sau đó phần hội sẽ được bắt đầu. Phần thú vị nhất của phần hội này chính là tục trùm chăn. Để hoàn thành tục lệ này, trước hết, các trai làng phải chuẩn bị chăn từ trước, sau đó khi họ cảm thấy ưng cô gái nào thì sẽ bắt đầu thăm dò, hỏi han, dắt tay cô gái ấy và trùm chăn lên.
Hai người sẽ tách khỏi hội, bắt đầu tâm sự cùng nhau và khi cả hai bên tâm đầu ý hợp thì chàng trai sẽ đưa cô gái về nhà và nhờ người mai mối để kết đôi thành vợ thành chồng. Nếu như sau khi trùm chăn, trò chuyện mà không tìm được điểm chung thì đôi trai gái sẽ chia tay nhau và vào những dịp lễ trùm chăn sau này, họ cũng sẽ không lặp lại việc này nữa.
Lễ hội trùm chăn của người Hà Nhì ở Bát Xát là một lễ hội khá thú vị và phản ánh trọn vẹn đời sống tinh thần của người dân nơi đây. Chính vì thế cho nên nếu như du khách có dịp đến thăm vùng Tây Bắc vào thời điểm diễn ra lễ hội này, thì đừng bỏ qua cơ hội để tham gia lễ hội và có được những trải nghiệm thú vị khó quên trong hành trình khám phá của mình.